วิธีดูใบรับรอง Mill Test Report (MTR) สแตนเลส ฉบับเข้าใจง่าย

เคยสงสัยไหมว่าเราจะมั่นใจได้อย่างไรว่าสแตนเลสที่ซื้อมาเป็นเกรด 304 หรือ 316 จริงๆ? คำตอบอยู่ในเอกสารที่เรียกว่า Mill Test Report (MTR) หรือที่เรียกกันติดปากว่า "ใบเซอร์" ซึ่งเปรียบเสมือนสูติบัตรของโลหะแผ่นนั้นๆ การอ่าน MTR เป็นทักษะสำคัญสำหรับฝ่ายจัดซื้อ, วิศวกร, และฝ่ายควบคุมคุณภาพ (QC) เพื่อให้มั่นใจว่าได้รับวัสดุตรงตามสเปคที่สั่ง

Mill Test Report (MTR) คืออะไร และทำไมถึงสำคัญ?

MTR คือเอกสารที่ออกโดยโรงงานผู้ผลิต (The Mill) เพื่อรับรองคุณสมบัติของโลหะล็อตนั้นๆ โดยจะระบุข้อมูลสำคัญ 2 ส่วนหลักคือ ส่วนผสมทางเคมี (Chemical Composition) และ คุณสมบัติเชิงกล (Mechanical Properties) ซึ่งเป็นหลักฐานยืนยันว่าโลหะผ่านมาตรฐานสากลที่กำหนด

วิธีอ่านข้อมูลสำคัญใน Mill Test Report (MTR)

แม้ MTR แต่ละที่จะมีรูปแบบต่างกันเล็กน้อย แต่ข้อมูลหลักๆ ที่ต้องดูมีดังนี้:

1. ข้อมูลทั่วไป (General Information):
   • Heat No. / Lot No.: คือหมายเลขเฉพาะของโลหะที่หลอมในครั้งนั้นๆ เปรียบเสมือนเลขบัตรประชาชนที่ใช้ตรวจสอบย้อนกลับได้ ต้องตรงกับที่มาร์คไว้บนตัววัสดุ
   • Product Description: บอกรายละเอียดสินค้า เช่น STAINLESS STEEL SHEET (แผ่นสแตนเลส)
   • Specifications: ระบุมาตรฐานที่อ้างอิง เช่น ASTM A240 (สำหรับแผ่น), JIS G4304
2. ส่วนผสมทางเคมี (Chemical Properties / Composition):
   • ส่วนนี้จะบอกว่ามีธาตุอะไรผสมอยู่บ้างในสัดส่วนเท่าไหร่ (%) จุดสำคัญที่ต้องเช็คคือ:
   • C (Carbon): คาร์บอนยิ่งต่ำ ยิ่งเชื่อมง่าย (เช่น เกรด "L" อย่าง 304L, 316L)
   • Cr (Chromium): ธาตุหลักที่ทำให้เป็นสแตนเลส (ต้องมี >10.5%)
   • Ni (Nickel): ช่วยเรื่องความแข็งแรงและทนทาน
   • Mo (Molybdenum): **ต้องมีในเกรด 316** นี่คือจุดตรวจสอบที่ง่ายที่สุดในการแยก 304 กับ 316
3. คุณสมบัติเชิงกล (Mechanical Properties):
   • เป็นการทดสอบความแข็งแรงของวัสดุ:
   • Tensile Strength (ความต้านทานแรงดึง): บอกว่าวัสดุทนแรงดึงได้สูงสุดเท่าไหร่ก่อนจะขาด
   • Yield Strength (ความต้านทานแรงดึงที่จุดคราก): บอกแรงดึงที่ทำให้วัสดุเริ่มเปลี่ยนรูปอย่างถาวร
   • Elongation (%): บอกความสามารถในการยืดตัวก่อนจะขาด

ข้อควรรู้: ในใบเซอร์มักจะมีช่อง "Specified" หรือ "Required" ซึ่งเป็นค่ามาตรฐาน และช่อง "Actual" หรือ "Measured" ที่เป็นค่าที่วัดได้จริงจากการทดสอบ ค่าที่วัดได้จริงต้องอยู่ในเกณฑ์ของค่ามาตรฐาน